13 kaburgalı Norduz koyunu, sadece Van’da yaşıyor

Türkiye’de 2 milyon 850 hayvanla en fazla küçükbaş hayvan bulunan kentler arasındaki Van’da, özellikle Gürpınar ilçesi küçükbaş hayvan sayısıyla dikkat çekiyor. İlçede 750 bin küçükbaş hayvan bulunurken, bunlar arasında en dikkat çekeni ise Norduz koyunu.

Dünyada sadece Gürpınar ilçesinin Norduz bölgesinde bulunan bu koyun türü, dayanıklılık, yaşama süresi ve adaptasyon yeteneği ile biliniyor. Norduz koyunu, uzun bacaklı ve yüksek yapılı, boynu tamamen yapağı ile kaplı, üç parçalı kuyruklu, siyah beyaz ve kül renkli, erkekleri boynuzlu, dişilerinin ise yaklaşık yarısı boynuzlu olan bir ırk olarak öne çıkıyor.

13 KABURGASI VAR

Dünyada sadece Van’ın Gürpınar ilçesinde yetiştirilen Norduz Koyunu ile ilgili açıklama yapan Gürpınar Ziraat Odası Başkanı Faruk Şamiloğlu, yüz ölçümü olarak Türkiye’nin en büyük ilçesi olan Gürpınar’ın Hoşap, Norduz ve Havasor Yaylası olarak 3 kısma ayrıldığını söyledi. Başkan Şamiloğlu, Norduz bölgesinde yetiştirilen ve endemik bir tür olan Norduz koyununu, diğer koyun ırklarından ayıran bir özelliğinin de 13 kaburgasının olması olduğunu belirterek şöyle konuştu:

“Diğer hayvanlarda 12 kaburga bulunurken Norduz koyununda 13 kaburga bulunuyor. Diğer koyun ırklarından farkı, üniversiteler tarafından tespit edilmiş hatta röntgenleri de çekilmiş 13 kaburgası tescil edilmiştir. Bizim Norduz koyunumuz, koç başlı olup yapağı 1.5 kilo gelen ince, uzun bacaklı, eti, sütü, lezzeti daha fazla olan sadece dünyada Norduz bölgesinde yetiştirilen koyun ırkıdır. Türkiye’de 2 milyon 850 bin küçük hayvan sayısıyla Van birinci sıradadır. ve bunlardan 750 bini ise Gürpınar ilçesinde bulunuyor.”

KORUMA ALTINA ALINDI

Norduz koyunu ırkının yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaması için Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Evcil Hayvan Genetik Kaynaklarını Koruması Projesi kapsamında, 2007 yılından beri bu koyun türü, koruma altına alındı. Ayrıca 2018 yılında Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde, ‘Norduz Koyunu ve Keçisi Uygulama ve Araştırma Merkezi’ kuruldu. Bu merkez, Gürpınar ilçesinde yetiştirilen ve üstün özellikler gösteren Norduz koyunu ve keçisinin koruma altına alınması, yetiştirilmesi ve ıslahı amacıyla çalışmalar yapıyor. Şamiloğlu ise bu merkezin Gürpınar’da olmasının daha faydalı olabileceğini söyledi.

ANAÇ KOYUNUN KESİMİ YASAK

Başkan Şamiloğlu, bu merkezin kurulmasında Ziraat Odası’nın katkılarının çok olduğunu belirterek, “Cumhurbaşkanımızın da sürü büyütme programları yatırımları bunu biraz daha faydalı yöne götürüyor. İnşallah biz bu hayvanımızı sayı olarak daha da yükselteceğiz. Norduz koyununu sadece koyun olarak görüp geçmeyeceğiz. Daha önceki yıllarda 1970 ve 1990 yılları arasında biz Ortadoğu’ya ihraç ederdik. Şu anda anaç koyununun kesimi yasaktır. Norduz koyununun etini yediğiniz zaman gerçekten de bu farklı lezzette bir ettir diyebiliyorsunuz. Yani diğer hayvanların etinden farklı hem eti hem sütü, peyniri hem yağı farklılık gösteriyor. Buda Norduz’daki bitki örtüsünden ve suyundan kaynaklanıyor” diye konuştu.