Çıktığı ve tespit edildiği yıl ile anılan COVID-19 yani SARS-CoV-2’yi ilk duyanlar için, Corona virüsleri hakkında dehşete düşüren ve endişe verici bir gerçekle tanıştılar
Yeryüzünde Corona virüslerde SARS-CoV-2’den çok daha fazlası var. Corona virüsler aslında yüzlerce virüsten oluşan bir ailedir. Bunların çoğu yarasa, tavuk, deve ve kedi gibi hayvanları enfekte eder. Bazen, bir türe bulaşan virüsler, başka bir türe bulaşmaya başlamalarına izin verecek şekilde mutasyona uğrayabilir. Buna “türler arası geçiş” veya “yayılma” denir.
İlk Corona virüs 1930’larda tavuklarda keşfedildi . 1960’larda ilk insan Corona virüslerinin tanımlanmasına kadar birkaç on yıl geçti . Bugüne kadar, yedi Coronavirüs insanlarda hastalığa neden olma kabiliyetine sahip. Dördü endemiktir (düzenli olarak belirli insanlar arasında veya belirli bir bölgede bulunur) ve genellikle hafif hastalığa neden olur, ancak üçü çok daha ciddi ve hatta ölümcül hastalığa neden olabilir.
Nezle, soğuk algınlığı
Coronavirüsler tüm dünyada bulunabilir ve çoğunlukla kış aylarında olmak üzere soğuk algınlığının yaklaşık % 10-15’inden sorumludur . İnsanlarda hafif ila orta şiddette hastalığa neden olan Corona virüsler 229E, OC43, NL63 ve HKU1 olarak adlandırılır.
İnsanları enfekte edebilen keşfedilen ilk Corona virüsler 229E ve OC43’tür. Bu virüslerin her ikisi de genellikle soğuk algınlığına neden olur ve nadiren kendi başlarına ciddi hastalığa neden olur. Genellikle diğer solunum yolu enfeksiyonları ile aynı anda tespit edilirler. Hastalarda birkaç virüs veya virüs ve bakteri bulunduğunda buna koenfeksiyon denir ve daha ciddi hastalıklara neden olabilir.
2004 yılında, NL63, Hollanda’da bronşiolitten (alt solunum yolu enfeksiyonu) muzdarip bir bebekte ilk kez tespit edildi . Bu virüs muhtemelen yüzlerce yıldır ortalıkta, o zamana kadar bulamadık. Bir yıl sonra, Hong Kong’da başka bir Corona virüs bulundu – bu sefer zatürree olan yaşlı bir hastada. Daha sonra HKU1 olarak adlandırıldı ve dünyadaki popülasyonlarda mevcut olduğu bulundu .
Daha ölümcül suşlar
Ancak tüm Corona virüsler hafif hastalığa neden olmaz. SARS-CoV’nin neden olduğu Sars (şiddetli akut solunum sendromu) ilk olarak Kasım 2002’de tespit edildi . Bu salgının nedeni, virüsün genomunun Kanada Ulusal Mikrobiyoloji Laboratuvarı tarafından tanımlandığı 2003 yılına kadar doğrulanmadı. Sars, mevcut COVID-19 salgınına birçok benzerlik taşıyor. Yaşlı insanların şiddetli hastalıklara yakalanma olasılığı çok daha yüksekti ve semptomlar ateş, öksürük, kas ağrısı ve boğaz ağrısını içeriyordu. Ama Sars’ınız olsaydı ölme şansınız çok daha fazlaydı. 2002’den 2014’te bildirilen son vakaya kadar 774 kişi öldü .
On yıl sonra, 2012’de, yeni tanımlanan bir Corona virüsü içeren başka bir salgın daha vardı: MERS-CoV. İlk Orta Doğu solunum sendromu (Mers) vakası Suudi Arabistan’da meydana geldi . İki Mers salgını daha vardı: 2015’te Güney Kore ve 2018’de Suudi Arabistan . Her yıl bir avuç Mers vakası vardır, ancak salgınlar genellikle iyi kontrol altına alınır.
Öyleyse neden Sars veya Mers salgınla sonuçlanmadı? Hem Sars hem de SARS-CoV-2’nin R0’ı yaklaşık iki veya üçtür (SARS-CoV-2 için daha yeni R0 tahminleri yaklaşık beş civarında olmasına rağmen ), yani enfekte olan her kişinin iki veya üç kişiyi enfekte etme olasılığı yüksektir. . Sars’ın semptomları daha şiddetliydi, bu nedenle hastaları tanımlamak ve izole etmek çok daha kolaydı.
Mers’in R0’ı birin altında . Çok bulaşıcı değildir. Vakaların çoğu, enfekte olmuş develerle yakın temasla veya zaten enfekte olmuş bir kişiyle çok yakın temasla ilişkilendirilmiştir.
SARS-CoV-2 salgınını kontrol altına almadaki ana zorluklardan biri, semptomların çok hafif olabilmesidir – bazı insanlar hiç semptom göstermeyebilir – ancak yine de diğer insanlara bulaşabilir. SARS-CoV-2, Sars veya Mers kadar ölümcül değil, ancak tespit edilmeden yayılabildiği için, bulaştıracağı kişi sayısı ve ölecek sayıları, şimdiye kadar karşılaştığımız tüm Corona virüsten daha yüksek olacak. Bu yüzden kişisel önlemlerinizi alın ve lütfen çok zorunlu olmadıkça evde kalın.
Yorumlar
0 Yorumlar
GIPHY App Key not set. Please check settings